Önce Babamı Öldürdüler – 2017 senesinde Angelina Jolie’nin yönettiği ve 1975-1979 yıllarında Kızıl Khmerler yönetimi altındaki Kamboçya’dan kesit sunan bir soykırıma karşı direniş hikayesi.
Gerçek bir hikayeye dayanan film o zamanlar daha ufak bir çocuk olan Loung Ung ve ailesinin anılarına dayanarak yazılmış.Bütün o dramı daha çevresinde olanlara bir anlam veremeyecek yaşta olan bir çocuğun gözünden anlatıyor.
Aslında Kamboçya hakkında bilgi vermek istediğim bir yazı yazacakken aklıma bu film geldi. Kamboçyada yaşadığım dönemde sistemdeki çarpıklıklar , eğitim sisteminin başarısızlığı , altyapının yetersizliği ve sürekli olarak dışarıdan destek bekleme ihtiyaçlarının bir sebebi olması gerektiğini düşünüyordum.Kızıl Khmerler dönemi hakkında biraz bilgi sahibiydim fakat 2 milyon insanın ölümüyle sonuçlanan dört yıllık bir dönemin bir halkın belkide tüm geleceğini etkileyecek sonuçlarını olduğunu hesaba katmamıştım.
Her ne kadar Maoism ve Pol Pot köklerini Marxism’e dayandırsalarda uygulama ve yorumlamada aralarında ciddi farklar var.Her iki uygulamada tarımsal kollektif üretime dayalı sınıfsız bir toplum yaratmayı hedeflemiştir.Mao bunu yaparken attığı adımları daha planlı özel sektörü tamamen devrimin dışında bırakmadan planlı bir şekilde sönümlendirirken , Pol Pot Sıfır Yılı adı verdiği bir planlama ile radikal şekilde kentten köye geçişi hedeflemiş ve zaten sağlam temelleri olmayan ekonomi ciddi hasar görmüş ve halk kıtlıkla yüzleşmek zorunda kalmıştır.
Mao devrim sürecine kültürel ve altyapısal gelişimin öneminede sıklıkla vurgular yaparken Pol Pot insanın kültürel gelişimini ve farklılıklarını tamamen reddetmiş , bütün Khmer halkını aynı kültürel sevidede eşitlemek için düşman olarak gördüğü eğitimli kişileri cezalandırmıştır.Maoism bugün hala dünyada devrimci hareketler arasında etkisini sürdürmekte ve üzerine tezler yazılmaktadır fakat Pol Pot devrimci lider olmanın ötesinde soykırım yapmış bir lider olarak bilinmektedir.Aralarındaki farkı anlamanın önemli olduğunu düşünüyorum o sebeple kısa bir bilgi vermek istedim.Şimdi Kamboçya’ya dönelim.
Aslında kendiside Fransa’da eğitim almış olan Pol Pot sınıf farklılıklarının sebebini şehirleşmeye ve kültürel gelişime dayandırdığı için yaptığı ilk faaliyet şehirleri tahliye edip bir tarım toplumu yaratmak olmuş.Başkent Phnom Penh birkaç gün içinde hayalet şehir haline gelmiş.Şehirlerde yaşayan herkes yaş ve cinsiyet gözetmeksizin tarlalarda ve kamplarda görevlendirilmiş.Eğitim görmüş doktorlar , öğretmenler ya da devlet çalışanları rejime tehdit olarak görülüp idam edilmiş.Hatta gözlüklü olanların eğitimli olduğu düşünülüp onlarda öldürülmüşler.Okullar ve dini kurumlar kapatılmış kitaplar yakılmış ve birçok kurum tekrar kullanılmasın diye yerle bir edilmiş.Hastahaneler kapatılıp modern tıp tamamen yasaklanmış.Hastahanelerin kapatılması ve ilaçlara erişimin engellenmesi bölgede çok sık görülen sıtma gibi hastalıkların artmasına sebep olmuş ve birçok insan acı çekerek bu hastalıklardan hayatını kaybetmiş.Tapınaklardaki din adamları halkın sırtından geçinen asalaklar olarak tanımlandığı için tarlalarda ölümüne çalışmaya zorlanmış.Öldürülen insanların çocukları ilerde intikam alır gerekçesi ile aynı şekilde cezalandırılmışlar.
Bu yazıda kronolojik sıralamaya , olayların nasıl geliştiğine pek girmek istemiyorum ama tarihten çıkarmamız gereken sonuçlar olduğunu düşünüyorum.Düşünün bir anda ülkenizin bütün değerlerini kaybediyorsunuz.Eğitimli herkes , yazılı tarihiniz , tarihi eserleriniz yani hafızanız siliniyor.1970li yıllarda bütün dünya yeni bir yüzyıla hazırlanırken.Mesela Microsoft’un kurulduğu ya da Wheel of Fortune yani Çarkıfelek yarışmasının başladığı yıllarda siz okuma yazma bildiğiniz için cezalandırılıyorsunuz.
Biz çok şanslıyız ki Cumhuriyetimiz ileri görüşlü liderler tarafından sağlam temellerle kuruldu.Fakat cumhuriyete sahip çıkmak konusunda ne kadar başarılıyız bilemiyorum.Ama bizler birbirimize sahip çıkmaksak maalesef bize sahip çıkmak isteyen Pol Pot’lar başka adlarda başka cisimlerde hep olacaktır.
Kalın Sağlıcakla
