Dalgıçlar için ısı yönetimi dalış güvenliği ve dalış konforu açısından çok önemli bir konu. Suyun , havadan 800 kat daha yoğun olması bizim su içerinde 20 kat daha hızla ısı kaybetmemize sebep olmakta.
Hava ile kıyaslamaya örnek olarak 27°C sıcaklıkta su içerisinde dalış elbisesi olmadan bir süre durmak ile dışarıda 6°C sıcaklıkta zaman geçirmek vücudumuzda aynı etkiyi yapacaktır. Dalış profesyonelleri beni daha iyi anlayacaklar çünkü yüksek sezonda, yoğun zamanlarda 30°C sıcak suda bile üşüdüğümüz olur.
İnsan vücudu bizi her koşulda hayatta tutmak için elinden geleni yapan koca bir sistem ve sistemin başında beyin var.Beynimiz vücut ısımızı korumak için aynı bir orkestra şefi gibi düzenlemeler yapar.Eğer vücut ısımız 35°C den düşükse hipotermi riski başlar.Tam tersi olarak eğer vücut ısımız olması gerekenden yüksek ise hipertermi riski başlayacaktır.
Şimdi bu dev orkestrayı suyun altına sokalım ve bakalım orkestra şefimiz yeni koşullara uyum sağlamak için neler yapacak.
Isı kaybı arttığı zaman istenmeyen bir şekilde solunum artar. İstenmeyen dedim çünkü her aldığımız nefeste , aldığımız havayı ısıtır ve nemlemdiririz. Bu sebeple her nefes verdiğimizde ısı kaybederiz. Ne kadar sık nefes alırsanız o kadar hızlı kaybederseniz.
Not -Burayı Vücut Isımızı Korumak için Nefes tutmalıyız olarak değerlendirmeyin.Unutmayın en önemli kurallarımızdan biri tüplü dalışta ASLA nefes tutmamak.
Dalışta üşüme başlamışsa maalesef bu artan bir hızla devam eder. Derinleştikçe artan basınçla beraber aldığımız hava yoğunlaşacağı için, yoğun hava daha çok ısı emecek ve bize daha fazla ısı kaybettirecek.
Ayrıca heyecan , korku , panik hali gibi durumlar ısı kaybını arttıracaktır. Bu sebeple dalış esnasında her koşulda sakinliğinizi korumalı ve güvenliğiniz için bilinçli şekilde doğru adımları atmalısınız.
Soğuğa karşı vücudumuzun ilk vereceği tepki yalıtımın az olduğu bölgelerde kan akışını yavaşlatmak olacak.Yani eller , ayaklar , koltuk altları ve kafamız. Vücudumuzun bu bölgelerdeki kan akışını yavaşlatmasına karşın bizim avantajımız bu bölgeleri yalıtabilmemiz. Benim için eller ve ayaklar hep en hızlı ısı kaybettiğim yerler olduğu için eldiven ve neopren çorap kullanmaya özen gösteririm.
Beyin kafamızdaki kan akışını yavaşlatıp kendi bindiği dalı kesmeyecektir.Fakat kafa hacim olarak büyük olduğu için hızlı ısı kaybeder.Bu sebeple kafamızıda yalıtmakta fayda var.Özellikle 21°C ve altı sıcaklıklarda kafanızı doğru bir şekilde yalıttığınızdan emin olun.
Ellerimiz yalıtımı az olan bölgelerden olduğu için beyin ; Isı 10°C nin altına düşene kadar bu bölgede kan akışını yavaşlatır.Ortam sıcaklığı 10°C nin altına düştüğü zaman , ellerimizin işlevini yitirmemesi ve ellerimizi ısıtmak için bu bölgede kan akışı tekrar hızlandırılır.
Hacim olarak küçük olan insanlar kas kütlesi daha az olacağı için daha hızlı ısı kaybederler. Çünkü kaslarımız ısı depoları gibidir. İhtiyacımız olduğu zaman devreye girerler.
Hipotermi bir anda meydana gelmez , soğuğa maruz kaldığınız sürede önemlidir. Siz dalış esnasında üşümeye başlarsanız ve aynı şekilde dalışa devam ederseniz ; beyin önce yukarıda bahsettiğim önlemleri alacak. Fakat siz dalışa devam ettikçe bu önlemler yetersiz kalacağı için kas aktivitesini arttırıp ısı üretmeye çalışacaktır. Kas titremeleri vücudumuzun normal zamanda ürettiğinden 5 kat daha fazla ısı üretir.
Karada yaşadığımız titremeler faydalı olabilir fakat suda üşümeye başladığımızda titreme yoluyla ürettiğimiz ısı hızlı bir şekilde yok olup gidecektir. Kontrolsüz titremeler artık vücudunuzun kendini ısıtamadığının ve hızlı bir şekilde dalışın bitirilmesi gerektiğinin son uyarısıdır.
Dalışı sonlandırın , sıcak ve kuru elbiseler giyip vücut ısınızın normalde dönmesini bekleyin.Burada önemli olan vücut yüzeyinin ısısı ile vücut ısısının farklı olması.Belki vücudunuz dışardan sıcak olabilir fakat vücut ısınızın normale dönmesi için daha çok zamana ihtiyacınız olacaktır.Bu sebeple bir diğer dalış için acele etmeyin.
Çok kısaca hipertermi konusunada değinmek istiyorum. Soğuktan kaçınmak için yalıtımı olması gerekenden fazla arttırdığımızda bazen vücudun aşırı ısıdan kurtulma yeteneğini azaltırız. Terleme buharlaşma yoluyla ile vücudumuzu soğutmaya yardımcı olur. Ancak sıcak iklim koşullarında , dalıştan uzun süre önce hazırlanıp dalış elbisemizi giyersek terlemenin buharlaşmasını engelleriz. Bunun sonucu vücudumuz aşırı ısınabilir.
Bu ısınma durdurulamaz hale gelince sıcaklığı bağlı olarak tükenme meydana gelir. Dalıcının hemen serin bir taşınması, dalış elbiselerinin hızlı bir şekilde çıkartılması gerekmektedir.
Bu durumdan kaçınmak için sıcak iklimlerde dalış sonrası dalış elbisenizi çıkartıp , dalış aralarında tekne üzerinde aşırı sıcağa maruz kalmadığınıza emin olun.
Sonuç olarak sıcaklığa bağlı olmaksızın vücudunuzu dinlemeyi öğrenmelisiniz. Titreme , uyuşukluk , aşırı terleme gibi durumlar termal durumunuzu düzenlemeniz gerektiğinin işaretleridir. Unutmayın Isı dengesi güvenli ve keyifli dalışlar için hayati önem taşır. Doğru ekipmanı seçerek ve vücudunuzu dinleyerek dalışlarınızı daha güvenli hale getirebilirsiniz.
Güvenli Dalışlar Yapmanız Dileğiyle
